Kilka wpisów temu dostarczyliśmy Wam trochę informacji o tym, jaki efekt przynoszą konopie dla naszych jelit. Dziś wchodzimy głębiej w temat, pragniemy się bowiem skupić na konkretnej i bardzo kłopotliwej chorobie, jaką jest zespół jelita drażliwego.
Przyczyny tej choroby nie są jasne, a leczenie często nieskuteczne (szacuje się, że do 70% pacjentów nie otrzymuje właściwego leczenia zespołu jelita drażliwego). Dodatkowo większość stosowanych leków ma niestety niebezpieczne skutki uboczne, w tym depresję, niepokój, wysypkę, niewyraźne widzenie, senność, obniżone libido, ciśnienie w klatce piersiowej, drętwienie i bezsenność. Zespół jelita drażliwego dotyka pacjentów w każdym wieku, często młodych dorosłych, a najczęściej występuje u kobiet. Jakie są jego najczęstsze objawy? Zaliczamy do nich nudności, bóle brzucha i skurcze, gazy, wzdęcia, zaparcia lub biegunkę, utratę masy ciała, jak również krwawienie z odbytu. Istnieje też podejrzenie związku między tym schorzeniem a depresją, lękiem, paniką i zaburzeniami psychotycznymi. Ryzyko rozwoju choroby wzrasta po zakażeniu żołądkowo-jelitowym. Również stres i gniew oraz brak równowagi mikrobiologicznej w ekosystemie jelitowym mogą być przyczyną skurczów okrężnicy i bólu.
Zarówno medycyna zachodnia, jak i wschodnia mają długą historię stosowania żywicy i olejów z konopi w leczeniu dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Współcześnie badania kliniczne są dość ograniczone, ale i tak większość z nich wskazuje na pomocną rolę konopi w regulowaniu pracy naszych jelit. Naukowcy wykazali między innymi, że endogenne kannabinoidy odgrywają rolę neuromodulacyjną w jelitach; że aktywacja receptorów kannabinoidowych hamuje wydzielanie płynu żołądkowo-jelitowego i zapalenie jelit; oraz że konopie mają działanie przeciwwymiotne i przeciwbólowe, jak też mogą zmniejszać refluks żołądkowo-przełykowy.
Konopie łagodzą skurcze okrężnicy i bóle brzucha
Rzućmy okiem chronologicznie na najistotniejsze badania w tej dziedzinie. Na początek Giulia Di Carlo i Angelo A Izzo, którzy wykazali w 2003 roku, że konopie zmniejszają spontaniczne ruchy jelit, łagodząc w ten sposób skurcze okrężnicy i bóle brzucha. Z kolei badanie z 2004 r. przeprowadzone przez Pamelę J. Hornby i Stephena M. Prouty’ego wyjaśnia, że leczenie kannabinoidami chorób jelitowych jest możliwe zarówno dzięki zdolności konopi do zmniejszania bólu nerwowego, jak i dzięki ich właściwościom przeciwzapalnym.
Zespół jelita drażliwego może być spowodowany niedoborem endokanabinoidów
Kompleksowe podejście do przyczyny choroby zaproponował w 2008 roku neurolog i badacz medyczny, dr Ethan Russo, który zasugerował, że zespół jelita drażliwego może być spowodowany niedoborem endokanabinoidów w organizmie ludzkim. A jak wiadomo konopie zawierają dziesiątki kannabinoidów, które podobnie jak endokannabinoidy łatwo wchodzą w interakcje z naszymi receptorami kannabinoidowymi. CBD na przykład wchodzi w interakcję z receptorami w naszym żołądku w podobny sposób, jak robią to nasze kannabinoidy wytwarzane w sposób naturalny. Russo dowiódł, że wiele bardzo powszechnych chorób wydaje się pasować do schematu, który byłby zgodny z niedoborem endokanabinoidów, w tym zwłaszcza migrena, zespół jelita drażliwego i fibromialgia. Dotychczas naukowcy zajmujący się badaniami farmaceutycznymi przy zespole jelita drażliwego koncentrowali się na wynajdywaniu leków ukierunkowanych na układ serotoninowy. Serotonina jest neuroprzekaźnikiem często związanym z depresją, a leki ukierunkowane na serotoninę odniosły jedynie około 15% skuteczności w leczeniu tej choroby i miały poważne konsekwencje zdrowotne w badaniach klinicznych (wg recenzji dra Russo z 2008 r.). Tymczasem racjonalna analiza sugeruje, że endokannabinoidy właśnie mogą być bardziej prawdopodobnym celem neuromodulującym terapeutycznie i że leczenie fitokannabinoidami może stanowić bardziej skuteczne i bezpieczniejsze podejście terapeutyczne. Mówiąc prościej, kannabinoidy pochodzenia roślinnego, czyli takie, które można znaleźć w konopiach, mogą być bezpieczniejsze i skuteczniejsze niż leki obecnie opracowywane na zespół jelita drażliwego.
Leczenie kannabinoidami może zmniejszać wrażliwość i stany zapalne w zaburzeniach żołądkowo-jelitowych
Przeprowadzone w tym samym 2008 roku przez K. L. Wright, M. Duncan i K. A. Sharkey badania dowodzą ponownie, że leczenie kannabinoidami może zmniejszać wrażliwość i stany zapalne u pacjentów z zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi. Wreszcie dochodzimy do badania z 2011 r., będącego połączeniem sił naukowców z Włoch i Belgii, a ujawniającego, że CBD może otworzyć nową strategię terapeutyczną w leczeniu chorób zapalnych jelit bez żadnych ubocznych skutków psychotropowych. CBD osiągnęło ten efekt poprzez ponowną modulację nieprawidłowej odpowiedzi układu odpornościowego na czynniki wewnętrzne lub zewnętrzne. Czyniąc to, kannabidiol po prostu wiąże się z receptorami, których ilość zostaje celowo zwiększona w warunkach stresu lub patologii przez nasze ciało. Po szczegółowe opisy wszystkich przytoczonych badań odsyłamy do publikacji naukowych, do których linki znajdziecie w źródle poniżej.
Chociaż brakuje badań dotyczących leczenia zespołu jelita drażliwego za pomocą CBD, to istnieje wiele przykładów zastosowania kannabidiolu przy łagodzeniu objawów tej choroby. Jednym z najtrudniejszych jej objawów do opanowania są spontaniczne i nieprzewidywalne przypadki skurczów brzucha i biegunki. Te skurcze spowodowane są przez tzw. nadmierną ruchliwość, czyli stan, w którym pokarm porusza się zbyt szybko przez przewód pokarmowy. W normalnych warunkach przewód żołądkowo-jelitowy rozszerza się i kurczy w płynnym, czasowym ruchu, mającym na celu powolne przetwarzanie pokarmu z jednego końca na drugi. Jednak zespół jelita drażliwego często zaburza regularność tego ruchu, w wyniku czego jedzenie porusza się za szybko. Ten zakłócony czas prowadzi do skurczów i luźnych stolców. Okazało się, że terapia kannabinoidami spowalnia ten proces, rozluźnia skurcze i ułatwia powrót do prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego. W dokumencie z 2016 r. dr Ethan B. Russo powołuje się na dowody, że osoby z zespołem jelita drażliwego cierpiące na biegunkę wykazały zmiany genetyczne w kodowaniu systemu endokanabinoidów. Naukowiec wyjaśnia również, że leczenie tych, którzy mieli tę odmianę za pomocą syntetycznego THC, zmniejszyło nadmierną ruchliwość.
Konopie mogą również złagodzić ból brzucha, który jest kolejnym z trzech podstawowych objawów zespołu jelita drażliwego. Kannabinoidy (w tym CBD) uśmierzają ból pojawiający się w ludzkich nerwach przy zespole jelita drażliwego. Ponadto leczenie nimi może uspokoić nadwrażliwość i stan zapalny w jelitowej wyściółce u osób z zaburzeniami przewodu pokarmowego, co przynosi ulgę i hamuje ból.
Wreszcie jako trzecie wymieńmy objawy psychiczne, które są tak samo ważne przy tej chorobie, jak fizyczne. O zbawiennym wpływie konopi na polepszenie humoru i wyjście ze stanów depresyjnych czytaliście już pewnie wiele razy. Tutaj przytoczymy dodatkowo badanie na gryzoniach opublikowane w kwietniu 2016 r., w którym pojedyncza dawka leczenia CBD skutecznie zaczęła łagodzić antyspołeczność i zachowania lękowe zwierząt w ciągu zaledwie kilku minut. To zdumiewający i obiecujący wynik, zważywszy na fakt, że powszechnie stosowane leki przeciwdepresyjne potrzebują na to aż do sześciu tygodni.
A co z zaparciami w zespole jelita drażliwego? Niestety wpływ konopi na zaparcia jest nadal przedmiotem debaty, a póki co większość badań sugeruje, że roślina raczej spowalnia działanie trawienne, niż je przyspiesza. Jednak, podobnie jak w przypadku większości schorzeń związanych z jelitami, wiele zależy od indywidualnej sytuacji wewnętrznej każdej osoby. Ponieważ nie ma badań klinicznych na ten temat, wielu pacjentów decyduje się działać na własną rękę i dochodzić do zadowalających wyników metodą prób i błędów.
Olej CBD jest przeciwwskazany u pacjentów z niedokrwieniem mięśnia sercowego
Istnieją różne działania niepożądane związane ze stosowaniem oleju CBD w leczeniu zespołu jelita drażliwego, ale są one zazwyczaj łagodne i sklasyfikowane jako te o niskim ryzyku, szczególnie w porównaniu ze zwykle przepisywanymi na tą chorobę farmaceutykami. Spodziewane i najczęstsze działania niepożądane obejmują tachykardię (inaczej częstoskurcz) i niedociśnienie. Należy też zauważyć, że olej CBD jest przeciwwskazany u pacjentów z niedokrwieniem mięśnia sercowego.
Dziś mamy coraz więcej dowodów naukowych, że farmakologiczna modulacja endogennego kannabinoidu może zapewnić nowe możliwości leczenia nie tylko zespołu jelita drażliwego, ale i innych chorób żołądkowo-jelitowych, takich jak nudności, wymioty, wrzody, choroba Crohna, biegunka i refluks żołądkowo-przełykowy. Konopie, wśród nich CBD, wydają się być jednymi z najbardziej obiecujących opcji leczenia tego rodzaju patologii. Należy się więc spodziewać kolejnych licznych testów na gryzoniach, a my niecierpliwie czekamy na dopuszczenie możliwości przeprowadzania badań klinicznych na ludziach. Tylko wtedy dostaniemy naprawdę miarodajne wyniki.
Źródło:
Ethan B. Russo „Clinical Endocannabinoid Deficiency (CECD): Can this Concept Explain Therapeutic Benefits of Cannabis in Migraine, Fibromyalgia, Irritable Bowel Syndrome and other Treatment-Resistant Conditions?” [w:] i-gap.org
Ethan B. Russo „Clinical Endocannabinoid Deficiency Reconsidered: Current Research Supports the Theory in Migraine, Fibromyalgia, Irritable Bowel, and Other Treatment-Resistant Syndromes” [w:] theroc.us
Delilah Butterfield „Is Cannabis The Perfect Treatment For Irritable Bowel Syndrome?” [w:] herb.co
Pamela J Hornby and Stephen M Prouty „Involvement of cannabinoid receptors in gut motility and visceral perception” [w:] ncbi.nlm.nih.gov
Kait Shane „Let’s talk about cannabis and irritable bowel syndrome” [w:] naturalhealthservices.ca
Linge R, Jiménez-Sánchez L, Campa L, Pilar-Cuéllar F, Vidal R, Pazos A, Adell A, Díaz Á „Cannabidiol induces rapid-acting antidepressant-like effects and enhances cortical 5-HT/glutamate neurotransmission: role of 5-HT1A receptors” [w:] ncbi.nom.nih.gov
Daniele De Filippis, Giuseppe Esposito, [...], and Teresa Iuvone „Cannabidiol Reduces Intestinal Inflammation through the Control of Neuroimmune Axis” [w:] ncbi.nlm.nih.gov
Giulia Di Carlo & Angelo A Izzo „Cannabinoids for gastrointestinal diseases: potential therapeutic applications” [w:] ncbi..nlm.nih.gov
K L Wright, M Duncan, and K A Sharkey „Cannabinoid CB2 receptors in the gastrointestinal tract: a regulatory system in states of inflammation” [w:] ncbi.nlm.nih.gov
The Hemp Doctor „Does CBD Oil help with Irritable Bowel Syndrome?” [w:] thehempdoctor.co.uk
Mantis „Cannabinoids (CBD/THC) Treat Symptoms of IBS” [w:] medicalmarijuana.com
„The Therapeutic Potential of CBD Oil for IBS” [w:] solcbd.com
„CAN CANNABIS HELP WITH IRRITABLE BOWEL SYNDROME?” [w:] royalqueenseeds.com
„Irritable Bowel Syndrome (IBS)” [w:] cbdcentral.org
szymon
Dzięki za ciekawy artykuł! Szkoda, że taki wspaniały lek jakim są konopie został tak brutalnie i na tak długo usunięty z naszych apteczek. Ja jednak chciał bym napisać o podstawowej sprawie, jaką jest poszukiwanie przyczyn chorób. Tak się fatalnie złożyło, że sam stałem się ofiarą ZJD. Przez wiele lat różne sposoby radzenia sobie z problemem nie przynosiły żadnego skutku. Historia kontaktów z lekarzami i stawianych przez nich diagnoz nadaje się na powieść prawie kryminalną. W końcu postanowiłem zająć się problemem sam. W końcu, o naszym ciele najwięcej wiemy właśnie my sami. A nie lekarze, którzy korzystają z bardzo wyrywkowych i niepełnych informacji co się w naszych kiszkach dzieje. Korzystając z tego, że w wielkim śmietnisku jakim jest internet daje się wyłowić całkiem pożyteczne informacje, zacząłem drążyć temat sam. I trafiłem na wielkie stado ludzi z podobnymi problemami. Okazało się, że dieta low FODMAP była tym, czego akurat moim kiszkom brakowało. Po 3 tygodniach restrykcyjnej diety, nagle, w ciągu jednego dnia, wszystkie dolegliwości się wyciszyły. Do czego dążę: zawsze szukajmy przyczyn. Jeśli coś nawala, to nie dzieje się to samo z siebie. Nie będę się rozpisywał - napisano o tym pierdyliardy stron (stres, złe odżywianie, brak ruchu, borelioza itp). Konopie z całym bogactwem różnych związków WSPANIALE wspomagają proces leczenia, i to nie tylko ZJD. Ale stosujmy je jako wspomaganie, a nie jako jedyne remedium na nasze dolegliwości.