Dziś chcemy Wam przybliżyć temat groźnej i ciężkiej choroby, jaką jest WZW typu C. Wirusowe zapalenie wątroby, bo o nim mowa, odnosi się do wszelkich stanów, które powodują zapalenie tkanki wątroby. Istnieje 5 różnych typów zapalenia wątroby: A, B, C, D i E. Na świecie jest dziś ponad pół miliarda osób - 500 000 000 - z rozpoznaniem jakiejś postaci zapalenia wątroby, przy czym powoduje ono ponad 1 milion zgonów każdego roku. Objawy często obejmują ból brzucha w górnej prawej części, zmęczenie, brak apetytu i zażółcenie skóry i oczu (żółtaczka).
Wirusowe zapalenie wątroby może być przenoszone drogą płciową (typ B), rozprzestrzeniać się poprzez zakażoną krew lub płyn ustrojowy (B, C i D), może też być spowodowane stresem, wstrząsem lub toksycznością, czyli najczęściej przewlekłym alkoholizmem. Niektóre postaci zapalenia wątroby są łatwo leczone i ustępują same, zwłaszcza w przypadkach zapalenia wątroby typu A, podczas gdy inne są ciężkie i mogą nawet przerodzić się w raka wątroby.
Wątroba jest uważana za filtr krwi. Wszystko, co konsumujesz, zarówno poprzez wdychanie, połykanie, wchłanianie przez skórę, czy nawet wstrzyknięcie do żył, przechodzi przez ten ważny organ. Jej celem jest więc usunięcie toksyn i degradacja związków, które nie są już potrzebne w ciele. Z tego powodu wszystko, co jest toksyczne, zostaje skoncentrowane w tkance wątroby. Innymi słowy jest ona punktem, w którym wszystkie układy krążeniowe, trawienne i odpornościowe przecinają się.
Wszystkie przypadki zapalenia wątroby są wynikiem reakcji zapalnej wywołanej urazem lub uszkodzeniem tkanki wątroby. Powstałe w ten sposób zapalenie może czasami powodować więcej szkód niż sama jego przyczyna. W niektórych przypadkach poprzez wystarczającą ilość chemicznego uszkodzenia wywołującą zapalenie i stwardnienie (tworzenie tkanki bliznowatej w marskości), dochodzi do piorunującej niewydolności wątroby. Najgorszym scenariuszem przy braku leczenia jest marskość wątroby lub nowotwór komórek wątroby.
Natomiast najbardziej znaną i groźną odmianą samego zapalenia jest WZW typu C i wywołujący je wirus HCV. Obecnie nie ma szczepionki przeciwko temu rodzajowi zapalenia, a HCV jest wirusem przenoszonym przez krew, najbardziej rozpowszechnionym w społecznościach, w których ryzyko udostępnienia sprzętu do wstrzykiwania narkotyków jest wysokie. Wirus może również przenosić się przez niedostateczną sterylizację sprzętu medycznego w warunkach szpitalnych lub przez kontakt seksualny. W 2014 r. naukowcy ogłosili, że szczepionka będzie dostępna na rynku w ciągu 18 miesięcy. Jednak próby uzyskania jej skutecznej wersji się nie udały. HCV powoduje w większości przypadków niewydolność wątroby, marskość wątroby i raka. Według Światowej Organizacji Zdrowia około 140 milionów ludzi na całym świecie ma wirusa HCV jako chorobę przewlekłą, a z powodu tego wirusa i wywołanej przez niego choroby, czyli WZW typu C, każdego roku około 700 000 osób traci życie.
Tak więc, biorąc pod uwagę te liczby, skuteczne leczenie jest więcej niż potrzebne. Co można zrobić w dzisiejszych czasach, jeśli otrzyma się diagnozę zarażenia wirusem HCV? W każdym przypadku zaleca się poradnictwo i edukację na temat wirusa i jego działań. Ponadto można sobie poradzić z zakażeniem, uczestnicząc w terapii grupowej i ściśle monitorując wątrobę, przy pomocy okresowych badań lekarskich, ale poza tym niewiele można zrobić. Oczywiście, zawsze istnieje możliwość uzyskania leków przeciwwirusowych, ale tego rodzaju leczenie nie jest dostępne dla wszystkich. Leki te działają w około 90% przypadków zakażeń wirusem zapalenia wątroby typu C, zmniejszając tym samym ryzyko zgonu z powodu raka wątroby i marskości wątroby, ale dostęp do diagnostyki i leczenia jest niski, ponadto samo leczenie jest niezwykle kosztowne.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) stwierdza, że diagnoza i leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu C jest szczególnie niska w biednych i rozwijających się krajach, zabijając rocznie około 700 000 osób. WHO zauważa również, że osoby pochodzenia afrykańskiego mają znacznie wyższe wskaźniki przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C i zgonów z nim związanych w porównaniu z innymi grupami etnicznymi. Powszechne leki stosowane w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby typu C, takie jak interferon i rybawiryna, mogą być zbyt wymagające fizycznie dla niektórych pacjentów. Najczęstsze działania niepożądane w przypadku terapii tymi lekami to: bóle głowy, zmęczenie, nudności, ogólne bóle, zmniejszenie apetytu i depresja. Zazwyczaj ludzie przyjmują leki od 24 do 72 miesięcy, więc tak długie okno leczenia może być dla niektórych zbyt wyczerpujące. Pacjenci, którzy przerwali leczenie, ryzykują dalsze uszkodzenie wątroby, prowadzące do marskości lub blizn na wątrobie. Badania sugerują, że umiarkowane używanie konopi indyjskich może pomóc w tych agresywnych objawach, a nawet może promować synergiczną korzyść wirusologiczną z wyżej wymienionych leków.
Wirusowe zapalenie wątroby jest zatem stanem szczególnie wyjątkowym ze względu na swoją złożoność, ponieważ jego główny objaw (zapalenie wątroby) może być spowodowany dosłownie setkami różnych bodźców. CBD jest wszechstronnym związkiem, a połączony z innymi kannabinoidami, takimi jak kannabigerol i kannabichromen, może wyzwolić silny efekt terapeutyczny na wiele różnych układów ciała. Dlaczego? Dwa główne kannabinoidy w konopiach indyjskich, tetrahydrokanabinol (THC) i kannabidiol (CBD) działają bezpośrednio na układ endokannabinoidowy naszego organizmu poprzez wiązanie z receptorami kannabinoidowymi. Naukowcy odkryli, że receptory te można aktywować w celu zmniejszenia zapalenia wątroby, co może powstrzymać blizny na wątrobie. Gdy na przykład te kannabinoidy przyłączają się do receptora CB2, może to pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego w stłuszczonej wątrobie, a nawet pobudzeniu jej regeneracji. CBD, jak wspomniano powyżej, pomaga w łagodzeniu bólu wywołanego zarówno samą chorobą wątroby, jak i skutkami ubocznymi leczenia. Wzmacniając aktywność receptorów endokannabinoidowych, konopie powodują, że te kannabinoidy nie wywierają jednego skutku jak większość leków, ale zamiast tego powodują setki bardziej subtelnych zmian, które przywracają równowagę, zastępując wszystko, co destabilizuje system.
Utrzymanie równowagi chemicznej i funkcjonalnej w całym ciele, czyli homeostazy, jest ostatecznym celem wątroby. Homeostaza w samej wątrobie jest więc niezbędna do życia. CBD w połączeniu z innymi kannabinoidami wywiera potężny efekt przeciwzapalny, zwiększając trwałość tkanki wątroby i pozwalając jej kontynuować oczyszczanie toksyn i odpadów z krwi. Zapalenie, któremu zapobiega CBD, jest składnikiem decydującym o wystąpieniu WZW typu C. Opóźniając ten proces, CBD przyczynia się do zachowania tkanki wątroby.
Niedawne badania dają jeszcze większą nadzieję ludziom z wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV). Grupa naukowców pod przewodnictwem znanego jamajskiego badacza raka dr Henry'ego Lowe'a odkryła przełom w leczeniu zapalenia wątroby typu C z użyciem kannabidiolu (CBD). W badaniu połączono 10 mikrometrów oleju CBD z 3 mikrometrami HCV i stwierdzono, że CBD zatrzymało replikację HCV o 86,4%. Jest to jedyne jak dotąd badanie przeprowadzone metodą in vitro. W innych badaniach przed 2016 r. brakowało możliwości wykonywania testów w kontrolowanych probówkach i gromadzenia danych na podstawie historycznych informacji uzyskanych od uczestników.
„To nowe odkrycie, które ma fantastyczny potencjał na przyszłość, jest szczególnie ważne dla ludzi w krajach rozwijających się, ponieważ istnieje lek opracowany do leczenia zapalenia wątroby typu C, ale terapia kosztuje ponad 85 000 USD, a bardzo niewiele osób w krajach rozwijających się może sobie na to pozwolić", powiedział dr Lowe w wywiadzie dla Jamaica Observer. "Dlatego bardzo ważne jest, abyśmy znaleźli tańsze sposoby leczenia i to jest powód, dla którego to odkrycie i jego zdolność do radzenia sobie z tą chorobą są tak ważne". Odkrycie dokonane przez Lowe i jego zespół badawczy opisano w Pharmacognosy Research.
Bezpośrednia przeciwwirusowa aktywność CBD przeciwko HCV wskazuje, że cząsteczka ma działanie przeciw wirusowemu i nie-wirusowemu zapaleniu wątroby, znanemu również jako autoimmunologiczne zapalenie wątroby. Autoimmunologiczne zapalenie wątroby to stan zapalny wątroby wywołany przez aktywowane komórki T i makrofagi. Badania wykazały, że CBD poprzez interakcję z receptorem CB2 indukuje apoptozę w tymocytach i splenocytach hamujących proliferację komórek T i makrofagów, które są odpowiedzialne za atakowanie komórek wątroby lub indukowanie uwalniania prozapalnych cytokin, które powodują autoimmunologiczne zapalenie w wątrobie.
CBD jest również silnym przeciwutleniaczem. Przeciwutleniacze są niezwykle ważne dla naszego zdrowia, ponieważ zapobiegają utlenianiu - bardzo destrukcyjnemu procesowi, który występuje jako produkt uboczny enzymów wątrobowych rozkładających odpady i trucizny we krwi. Tlen jest wysoce reaktywnym pierwiastkiem i jest niezbędny do wywołania dowolnego rodzaju płomienia lub spalania. W podobny sposób reaguje gwałtownie z wieloma związkami w ciele. Wątroba rozkłada duże cząsteczki, które krążą we krwi i rozpoczyna proces degradacji, który kończy się na nerkach wytwarzających mocz. Ten proces produkuje dużą liczbę związków zwanych wolnymi rodnikami. Wolne rodniki mogą być uważane za przeciwieństwo przeciwutleniaczy: są wysoce reaktywnymi substancjami chemicznymi, które uszkadzają nasze komórki i inicjują procesy zapalne i inne destrukcyjne działania. W rzeczywistości układ odpornościowy wykorzystuje szybkie wytwarzanie wolnych rodników jako metodę zwalczania ciał pasożytniczych lub nowotworowych. CBD powoduje rozkład tych niebezpiecznych związków, zanim będą one mogły reagować z ważniejszą cząsteczką, na przykład z nićmi DNA lub cząsteczkami dopaminy w synapsie. Poprzez wiązanie z wolnymi rodnikami CBD zapobiega wiązaniu wolnych rodników z bardziej istotną strukturą komórkową. Ze względu na charakter wątroby jako filtra, wolne rodniki gromadzą się w niej i wyrządzają szkody na komórkach wątroby. Z tego powodu kannabinoidy działają jak bufor pomiędzy komórkami wątroby i szkodami jakie ich własne produkty uboczne mogą im wyrządzić.
Przełożenie badań doktora Lowe'a na faktyczne leczenie pacjentów niestety nie wydaje się możliwe zbyt szybko. Po pierwsze, musiałoby zostać zatwierdzone przez Światowe Zgromadzenie Zdrowia (WHA), które jest zarządem i najwyższym organem decyzyjnym dla WHO. Składa się z delegatów ze 192 państw członkowskich i 62 różnych krajów, jego główną funkcją jest ustalanie polityki tej organizacji. Wszyscy członkowie WHA musieliby więc zgodzić się na umożliwienie rozprowadzenia CBD w różnych krajach. Jeśli nawet zatwierdziliby CBD, następnym krokiem byłoby transportowanie leków. Szanse na leczenie CBD lub jakimikolwiek innymi lekami, które miałyby dotrzeć do miejsca docelowego są niewielkie lub żadne, ponieważ "wyciek" (termin używany do opisania leków, które zostały skradzione lub zgubione podczas transportu z zakładu produkcyjnego do szpitala) jest powracającym problemem w krajach trzeciego świata. W Czadzie na przykład wskaźnik „wycieku” wynosi 99%, co oznacza, że tylko 1% leków trafia do szpitala. Gdyby lek jednak faktycznie dotarł do miejsca przeznaczenia, takiego jak gabinet lekarski w Nigerii lub Bangladeszu, pacjenci byliby zagrożeni brakiem odpowiedniej opieki ze względu na niedostateczny personel medyczny lub niesterylny sprzęt szpitalny, ponieważ publiczne kliniki w krajach rozwijających się zwykle mają bardzo niskie standardy pod względem uważności i skuteczności personelu. Na blogu Banku Światowego mówi się, że pracownicy służby zdrowia w klinikach publicznych w Senegalu i Tanzanii są obecni przez 20-21% czasu pracy, a kiedy już są, to spędzają łącznie 39 i 29 minut dziennie doradzając pacjentom.
Pomimo ogromu wyzwań i przyziemnych przeszkód, nadal należy się cieszyć, że pierwszy krok został podjęty: pozytywne i pełne nadziei badanie in vitro dotyczące skutków eliminacji HCV przez CBD zostało w końcu przeprowadzone i uznane przez media. To przełomowe badanie otworzy co najmniej drogę do dalszych badań nad korzyściami płynącymi z CBD i utoruje drogę do stworzenia łatwiejszego dostępu do tak potrzebnego leczenia. Mamy przynajmniej taką nadzieję, zważywszy, że w ostatnich latach CBD nieustannie zaskakuje świat naukowy i medyczny, udowadniając swoją skuteczność w leczeniu wielu różnych chorób, również w laboratoriach i badaniach klinicznych.
Źródło:
Maureen Meehan „Jamaican Scientists Close in on Affordable CBD-Based Hepatitis Treatment” [w:] hightimes.com
Vernon Davidson „J’can scientists close to creating affordable hepatitis C drug from ganja” [w:] jamaicaobserver.com
Pietraszko Sandro „CBD and Hepatitis C – New researches give hope” [w:] thehempoilbenefits.com
Audrey Livingston „Is CBD a Cure for Hepatitis C?” [w:] merryjane.com
„Drug based on CBD for hepatitis to be tested” [w:] endoca.com
„Why People Use CBD for Hepatitis” [w:] whatiscbd.com
„Does CBD Help Cure Hepatitis C” [w:] greendoorwest.com