NIEZBĘDNE KWASY TŁUSZCZOWE I UKŁAD ENDOKANNABINOIDOWY
Jak brak równowagi kwasów Omega-3 i Omega-6 szkodzi naszemu zdrowiu
Artykuł z 2002 roku w czasopiśmie Biomedicine and Pharmacotherapy był jednym z pierwszych, który zwrócił uwagę na (…) brak równowagi między kwasami Omega-6 i niezbędnymi kwasami tłuszczowymi Omega-3 w diecie zachodniej. Autorka Artemis Simopoulos z Center for Genetics, Nutrition and Health w Waszyngtonie sugerowała, że ludzie ewoluowali, jedząc mniej więcej równe ilości kwasów Omega-6 i Omega-3. Jednak obecnie w typowej zachodniej diecie stosunek ten wynosi co najmniej 15 do 1. Jemy mniej ryb, orzechów, jagód i zielonych warzyw liściastych, z których wszystkie są głównym źródłem kwasów Omega-3, a znacznie więcej ziaren zbóż, które są bogate w kwasy Omega-6.
Tak jak soja i kukurydza wyparły orzechy i jagody w naszej diecie, tak kwasy Omega-6 zasadniczo wyparły Omega-3 w naszych organizmach. To nierówna gra z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Radykalne odejście od diety, do której ludzie są genetycznie przystosowani (…) przyczynia się do przewlekłych schorzeń (…) takich jak nadciśnienie, otyłość, cukrzyca i wiele nowotworów. Obserwacje Simopoulos - i prorocze odniesienie do koncepcji „terapeutycznej dawki kwasów tłuszczowych Omega-3” - zdawały się przewidywać pojawienie się nowoczesnego globalnego przemysłu suplementów Omega-3, którego wartość wyceniono na 5,18 miliarda dolarów w 2019 roku i który stale rośnie.
POŁĄCZENIE ENDOKANNABINOIDOWE
To, czego Simopoulos nie rozumiała w tamtym czasie, a właściwie nikt tego nie rozumiał, to rola w tym wszystkim układu endokannabinoidowego. Układ ten został nazwany po raz pierwszy w literaturze naukowej zaledwie kilka lat wcześniej w 1996 roku i nie ma do niego żadnego odniesienia we wspomnianym artykule.
Od tego czasu naukowcy wiele się nauczyli o pośredniczącej roli układu endokannabinoidowego na wpływ niezbędnych kwasów tłuszczowych Omega na zdrowie (…). Kwasy te oddziałują z układem endokannabinoidowym na dwa kluczowe sposoby. Pierwszy dotyczy samych endokannabinoidów, które w rzeczywistości są produktami ubocznymi kwasów tłuszczowych Omega. (…) Drugi sposób dotyczy w szczególności receptora CB1, który jest skoncentrowany w mózgu i układzie nerwowym, ale także odgrywa rolę w procesach zapalnych. A stan zapalny, jak wiemy, ma kluczowe znaczenie dla wielu chorób przewlekłych.
KWAS ARACHIDONOWY I SYNAPTAMID
Dwa najlepiej zbadane endokannabinoidy, powszechnie znane jako anandamid i 2-AG, są chemicznie otrzymywane z kwasu arachidonowego (AA), jednego z czterech głównych rodzajów kwasów tłuszczowych Omega-6. Dla każdego, kto jest choćby luźno zaznajomiony z rolą, jaką układ endokannabinoidowy odgrywa w utrzymaniu zdrowia i homeostazy, znaczenie kwasu arachidonowego jako budulca anandamidu i 2-AG powinno wystarczyć, aby wskazać, że kwasy tłuszczowe Omega-6, również występujące w mięsie, mleku, jajkach i innych źródłach same w sobie nie są szkodliwe.
Okazuje się, że kluczem jest równowaga (…) Naukowcy rozumieją teraz, że dwa z trzech głównych typów kwasów tłuszczowych Omega-3 zaangażowanych w fizjologię człowieka - kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA) - również wytwarzają pochodne, które wiążą się z receptorami CB1 i CB2. A ponieważ wiążą się z receptorami kannabinoidowymi, te pochodne Omega-3 są również rozumiane jako endokannabinoidy. Te niedawno odkryte endokannabinoidy - EPG, EPEA, DPG i DHEA - nie są jeszcze nazwami powszechnie używanymi w społecznościach zajmujących się konopiami indyjskimi, ale być może kiedyś będą. DHEA jest również znany jako synaptamid, ponieważ wykazano, że promuje neurogenezę, rozwój neuronów i synaptogenezę. Naukowcy wciąż muszą się wiele dowiedzieć o tym, jak te pochodzące z Omega-3 endokannabinoidy funkcjonują w organizmie (…)
NIERÓWNA GRA
Jasnym jest, że dwa "klasyczne" endokannabinoidy (anandamid i 2-AG) pochodzące z kwasu Omega-6 i cztery niedawno zidentyfikowane endokannabinoidy pochodzące z Omega-3 mają różne właściwości fizjologiczne, a zatem różnie wpływają na organizm. Jedną z kluczowych różnic z implikacjami dla choroby przewlekłej jest to, że endokannabinoidy z Omega-3 wydają się tłumić zapalenie, podczas gdy ich odpowiedniki pochodzące z Omega-6 je promują. (Warto zauważyć, że stan zapalny nie zawsze jest zły, ponieważ służy do walki z obrażeniami i infekcją.)
Oprócz wiązania bezpośrednio z receptorami CB1 i CB2, oba zestawy endokannabinoidów rywalizują również o te same enzymy biosyntetyczne, które są potrzebne do ich wyprodukowania w pierwszej kolejności z prekursorów kwasów tłuszczowych. Dlatego równowagę pomiędzy Omega-3 i Omega-6 w diecie można zobaczyć jako nierówną grę: kiedy jedno się podnosi, drugie spada.
A to nie tylko teoria (…): "Duża ilość dowodów, obejmujących dane in vitro, zwierzęce i ludzkie, podkreśla, że zwiększenie dostawy kwasów tłuszczowych Omega-3 powoduje zmniejszenie stężenia anandamidu i 2-AG, podczas gdy wzrasta stężenie DHEA i EPEA ", zgłosili holenderscy naukowcy w artykule z 2019 r., badającym skutki przeciwzapalne endokannabinoidów pochodzących z Omega-3.
Ta zależność wyjaśnia, w jaki sposób stosunek diety indywidualnej Omega-3 / Omega-6 wpływa nie tylko na procesy zapalne, ale także na saldo i ton całego systemu endokannabinoidowego. A ponieważ układ endokannabinoidowy pracuje, aby utrzymać homeostazę w naszym organizmie jako całości, relacja ta idzie w kierunku wyjaśnienia spostrzeżeń Simopoulos z 2002 roku, że gdy nasze spożycie kwasu tłuszczowego Omega odbiega zbyt daleko od proporcji, od których wyewoluowaliśmy, wszystko - począwszy od naszego mózgu, a skończywszy na jelitach - może zostać wytrącone z zachowanej wcześniej równowagi.
NIEDOBÓR OMEGA-3
Ale to nie jedyny sposób, w jaki kwasy tłuszczowe Omega i układ endokannabinoidowy współdziałają. Drugi sposób, jak wspomniano powyżej, prowadzi prosto przez CB1. A to powoduje powszechne implikacje dla zdrowia, biorąc pod uwagę obecność receptora CB1 w mózgu i centralnym układzie nerwowym, a także w innych narządach i tkankach, w tym w sercu, wątrobie, nerkach, oczu i skórze.
W ostatniej dekadzie naukowcy odkryli, że spożycie kwasów tłuszczowych Omega-3 ma korzystny wpływ na funkcje receptora CB1 – i co więcej, że jego względna nieobecność może przyczynić się do znacznego upośledzenia układu endokannabinoidowego. "Wykazano, że niedobór Omega-3 uniemożliwia właściwe funkcjonowanie receptora CB1, podczas gdy dieta bogata w Omega-3 zwiększa wrażliwość CB1", napisali autorzy w listopadowym wydaniu European Journal of Neuroscience. "Te ustalenia wspierają pogląd, że Omega-3 ma kluczowe znaczenie dla funkcji modulacyjnych systemu endokannabinoidowego".
ODŻYWIANIE POLEGA NA BALANSIE
Powracając ostatni raz do Simopoulos i jej artykułu z 2002 r., nie sugeruje on, że wszyscy ludzie muszą przyjąć bilans 1: 1, aby być zdrowymi. Autorka zauważa raczej, że stosunek Omega-6 do Omega-3 powinien wynosić około 2: 1 lub 3: 1, gdyż taki wydaje się chronić przed szkodliwym zapaleniem i różnymi chorobami przewlekłymi, w tym rakiem. Wyciąga ona wniosek, że im niższy stosunek, tym lepiej.
Dietetycy dzisiaj wydają się zgadzać z tym wnioskiem, zalecając stosunek diety między 1: 1 i 4: 1. (Co ciekawe, nasiona konopi mają stosunek około 3: 1). Ale niezależnie od precyzyjnej liczby, Renger Witkamp z Uniwersytetu Wageningen w Holandii, który bada powiązania między odżywianiem i farmakologią, powiedział, że wierzy, że kwasy tłuszczowe Omega, układ endokannabinoidowy, a nawet sam CBD (…) - wszystkie uczą nas czegoś ważnego o zdrowiu. I, jak mówił, niosą również ważną lekcję o rozwoju środków przeznaczonych do leczenia chorób przewlekłych.
"Odżywianie polega na balansie. Tak działa biologia. Jeśli spojrzysz na choroby przewlekłe, choroby naszej epoki, są one powiązane ze stylem życia. Wynikają z nierównowagi między cząsteczkami, a nie z powodu jednej cząsteczki. Więc próba leczenia tych chorób jednym celem, jedną cząsteczką, nie jest moim zdaniem właściwym sposobem. I tutaj - konkluduje Witkamp - system endokannabinoidowy bardzo ładnie się wpasowuje".
Źródło:
Nate Seltenrich „ESSENTIAL FATTY ACIDS & THE ENDOCANNABINOID SYSTEM” [w:] projectcbd.org